Kiedy wolno pracować z drabiny?

W poprzednim artykule „Czy drabiny to bezpieczne maszyny?” wspomnieliśmy, iż zgodnie z przytoczonymi statystykami PIP drabina jest jednym z najniebezpieczniejszych urządzeń powodujących wysoką urazowość wśród pracowników, w tym wypadki ciężkie i śmiertelne spowodowane upadkiem. Zgodnie z wcześniejszą zapowiedzią, teraz przedstawiamy przepisy określające warunki, bez których spełnienia nie wolno sięgać po drabiny.

 

 

Z uwagi na rozległość problematyki przytoczone przepisy dotyczą wyłącznie spraw najistotniejszych, z których interpretacją mamy zwykle największe problemy. W myśl tych przepisów pracodawca, wysyłający pracowników do wykonania pracy z drabiny, musi spełnić szereg

uciążliwych, trudnych bądź niemożliwych do spełnienia wymogów. Po pierwsze zgodnie z § 8b ust. 1 Rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas prac, do wykonania tymczasowej pracy na wysokości z drabiny można przystąpić wyłącznie przy jednoczesnym spełnieniu trzech wymienionych poniżej warunków:

• gdy praca będzie krótkotrwała;
• gdy nie będzie stwarzała dużego ryzyka upadku z wysokości;
• gdy nie ma możliwości wykonania tej pracy przy użyciu innego urządzenia.

 

Nadmienię w tym miejscu, iż oceny powyższych warunków można dokonać, przeprowadzając każdorazowo szacunek zagrożenia upadku pracownika z drabiny podczas wykonywania określonego rodzaju pracy. Jednak, zgodnie z doświadczeniem pracowników bhp zajmujących się problematyką pracy na wysokości, ocen takich praktycznie nikt nie przeprowadza. Po drugie do pracy na drabinie skierować można pracownika tylko w sytuacji, gdy w myśl § 8b ust. 3 przytoczonego powyżej rozporządzenia, pracownikowi przemieszczającemu się po drabinie, a w szczególności wnoszącemu po drabinie jakiekolwiek przedmioty, np. narzędzia, do wykonania pracy, zapewniono możliwość stałego trzymania się drabiny. Po trzecie pracodawca zobowiązany jest zabezpieczyć pracownika, przebywającego lub przemieszczającego się po drabinie na wysokości wyższej niż 2 m od poziomu, na który może upaść, w odpowiedni sprzęt chroniący go przed upadkiem z wysokości. Mówi o tym § 110 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Ponieważ drabiny nie posiadają zazwyczaj właściwych dodatkowych stałych konstrukcji chroniących pracownika przed upadkiem, oznacza to konieczność wyposażenia pracownika przebywającego na drabinie na wysokości 2 m od podłoża w indywidualne środki chroniące go przed upadkiem.

Konieczność zabezpieczenie pracownika w środki ochrony indywidualnej zobowiązuje w konsekwencji pracodawcę do zakupu co najmniej dwóch zestawów takiego sprzętu. Jednego zestawu dla pracownika wyznaczonego do wykonania pracy, drugiego identycznego dla pracownika asekurującego. Drugi zestaw może być niezbędny osobie asekurującej do przeprowadzenia ewentualnej ewakuacji w przypadku zdarzenia wypadkowego. Problem asekuracji pracownika określa art. 225 § 2 Kodeksu Pracy. Zakup sprzętu wiąże się także z koniecznością przeszkolenia obu pracowników z technik posługiwania się tym sprzętem oraz technik ewakuacji osób poszkodowanych.

Kończąc omawianie najistotniejszych aspektów bezpiecznego wykonywania pracy z drabiny, należy jeszcze dodać, iż w przypadku konieczności zamocowania do drabiny przestawnej lub rozstawnej sprzętu chroniącego przed upadkiem z wysokości, pracownicy zobowiązani są zabezpieczyć ją przed przewróceniem co określa § 110 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. W  praktyce oznacza to konieczność przywiązania drabiny linami do innych stałych elementów konstrukcyjnych, co w według osób zajmujących się problematyką pracy na wysokości praktycznie się nie zdarza.

Biorąc pod uwagę wysoką urazowość, jaką niesie upadek z drabiny, i pamiętając, iż dla zapewnienia bezpieczeństwa pracownikowi wykonującemu pracę z drabiny należy spełnić wiele kosztownych, niedogodnych i pracochłonnych wymogów technicznych, zawsze rozważmy zasadność użycia drabiny. W związku z powyższym w kolejnym artykule przedstawię możliwości zastąpienia w sytuacjach tego wymagających drabin innymi urządzeniami do pracy na wysokości. Przytoczę także kolejne podstawy prawne, mówiące o zasadach oraz

kolejności doboru urządzeń technicznych oraz indywidualnych środków ochrony przed upadkiem z wysokości.